English
Thánh đường Hồi giáo – biểu tượng văn hóa của người Chăm ở An Giang, thu hút du khách với những công trình kiến trúc độc đáo, ấn tượng nhưng không kém phần nguy nghi tráng lệ. Đi cùng Tiêu Dao Tử để ghé thăm từng thánh đường Hồi giáo tại vùng đất biên giới đặc biệt này nhé!
Thánh đường Hồi giáo – biểu tượng văn hóa của người Chăm An Giang
Vùng đất An Giang đặc biệt không chỉ bởi vẻ đẹp thiên nhiên đồi núi, đồng lúa, chùa chiền, lễ hội, mảnh đất này còn hấp dẫn du khách bởi những thánh đường Hồi giáo tuyệt đẹp như xứ sở Trung Đông. Với cộng đồng người Chăm theo đạo Hồi lớn (Hồi giáo Islam), An Giang có rất nhiều thánh đường và tiểu thánh đường, nổi bật nhất trong số đó là thánh đường Mubarak được công nhận là di sản quốc gia.
Đặc biệt, khi về xứ Tân Châu An Giang, bạn sẽ rất dễ để bắt gặp những nhà thờ Hồi giáo từ lớn đến nhỏ chạy dọc theo con đường ven sông Hậu (song song với tuyến tỉnh lộ DT952), cứ cách nhau chưa đến 1km sẽ có một tiểu thánh đường xuất hiện, xa xa chút sẽ có một thánh đường lớn (người chăm họ gọi chung như vậy để chỉ thánh đường trung tâm, nơi tập trung mỗi dịp có lễ tết lớn của dân tộc).
Sở dĩ mà các thánh đường nhỏ ngày càng được xây dựng nhiều bởi đạo Hồi giáo có một nghi lễ đó chính là mỗi ngày vào lúc 4h chiều, khi tiếng chuông của thánh đường Hồi giáo vang lên, mỗi gia đình sẽ có một đại diện (thông thường là người nam lớn tuổi trong gia đình) sẽ tập trung đến thánh đường gần nhà nhất để cầu nguyện.
Do đó mà việc xây dựng càng nhiều nhà thờ Hồi giáo càng thuận tiện cho bà con đồng bào dân tộc Chăm thực hiện theo nghi lễ của đạo. Thánh đường Hồi giáo đã trở thành một nét văn hóa đặc trưng của cộng đồng người Chăm theo đạo Islam từ lâu đời ở An Giang.
Cùng Tiêu Dao Tử khám phá bên trong một số thánh đường Hồi giáo nổi tiếng tại mảnh đất Cửu Long đặc biệt này nhé!
>> Xem thêm: Những hang động kì bí ở Thất Sơn chứa đựng câu chuyện thần kì
Những thánh đường Hồi giáo An Giang nổi tiếng
1. Thánh đường Hồi giáo Mubarak – niềm tự hào của đồng bào dân tộc Chăm An Giang
Tọa lạc tại ấp Châu Giang, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu, An Giang (trước đây từng thuộc địa phận xã Phú Hiệp, huyện Phú Tân). Nơi đây còn được biết đến với tên gọi Thánh đường Hồi giáo Mosque Mubarak, là một thánh đường lâu đời của người Chăm An Giang, được xây dựng vào năm 1750 bởi kiến trúc sư Mohamed Amin. Đến nay thánh đường vẫn còn tồn tại trên vùng đất và được xem là Di tích Lịch sử – Văn hóa quốc gia từ ngày 5 tháng 12 năm 1989.
Thánh đường Mubarak gây ấn tượng với tòa nhà rộng lớn lấy tông màu chủ đạo trắng viền xanh ngọc. Từ ngoài nhìn vào là cổng chính hình vòng cung hết sức hoành tráng, theo dạng một tòa nhà rộng, với nhiều dãy hành lang dài thẳng.
Trên nóc thánh đường là một tháp lớn 02 tầng, nóc của tháp có hình bầu dục, dưới chân tháp hình Trăng lưỡi liềm và ngôi sao tượng trưng cho Hồi giáo. Dọc hành lang là những bức tường trang trí họa tiết cùng với những dòng chữ Chăm được trích từ Kinh Thánh.
Thánh đường là trung tâm sinh hoạt văn hóa của người theo đạo và thường xuyên tập trung rất nhiều người đến cầu nguyện nên không gian bên trong thánh đường Hồi giáo Mubarak được thiết kế rộng và có nhiều cửa ra vào cùng 08 cây cột dạng trụ tròn to lớn, chắc chắn được đặt cân đối, là nơi tập trung đông người đến cầu nguyện.
Bên trong thánh đường không chỉ rộng lớn, thoáng mát mà còn có hậu tẩm. Hậu tẩm được thiết kế theo kiểu vòm lõm sâu vào tường, giúp cho các tín đồ khi cầu nguyện luôn hướng về phía Mặt Trời lặn. Đây là nơi dành riêng cho các vị imam (người chủ lễ) có nhiệm vụ hướng dẫn các tín đồ làm lễ. Bên cạnh hậu thẩm là một bục cao hay còn được gọi là “minbar”, khu vực này dành cho người thuyết giảng giáo lý trong các buổi lễ thứ Sáu hằng tuần.
Nghĩa địa của người Chăm Hồi giáo ở tỉnh An Giang được đặt sát với thánh đường, ở đó được mai táng nhiều tầng, không phân biệt về mối quan hệ xã hội – sang, hèn qua những ngôi mộ to hay nhỏ.
Trong những dịp lễ hay tết của đồng bào dân tộc Chăm, tín đồ Hồi giáo từ mọi nơi tề tựu đông đủ về đây tạo thành những ngày hội văn hóa truyền thống hết sức độc đáo và thú vị của cộng đồng người Chăm ở An Giang.
>> Xem thêm: Chiêm bái 10 ngôi chùa đẹp ở miền Nam
2. Thánh đường Masjid Jamiul Azhar – thánh đường đẹp nhất An Giang
Nhắc đến các Thánh đường Hồi giáo An Giang, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến Thánh đường Masjid Jamiul Azhar bởi tòa này rộng lớn và đẹp nhất, thu hút nhiều du khách, đặc biệt là những bạn trẻ đến tham quan và chụp ảnh.
Tòa Thánh đường này chỉ cách Thánh đường Mubarak chưa đến 1km, được xây dựng từ những năm 1959 đến năm 2012, thánh đường được trùng tu mở rộng thêm lần nữa. Ngày 03/8/2014, thánh đường hoàn tất và chính thức khánh thành.
Đây được coi là một trong những thánh đường lâu đời nhất ở mảnh đất An Giang. Thu hút khách tham quan bởi lối kiến trúc ấn tượng cùng màu sắc trắng pha xanh ngọc đặc trưng. Hơn thế nữa, lối vào cổng chính khá sâu, khoảng vài chục mét, bên trong khuôn viên rộng lớn hơn tất cả các Thánh đường khác ở An Giang, do vậy mà tòa Thánh đường chính giữa nguy nga và tráng lệ hơn bao giờ hết.
Cạnh 2 bên của lối vào từ cổng là những mộ bia đá giản dị khắc tên những người quá cố, tạo nên khung cảnh đầy kì bí của Thánh đường.
Ngoài những đường nét hoa văn và lối kiến trúc đặc trưng của Hồi giáo tương tự như Thánh đường Mubarak, thì nơi đây ấn tượng với du khách bởi quan cảnh quanh tòa Thánh đường chính rất độc đáo, thoáng đãng, mang đậm phong cách Trung Đông và vì vậy mà rất nhiều bức ảnh ấn tượng của các bạn trẻ cũng được ra đời từ đây.
>> Xem thêm: Top 5 khu du lịch sinh thái ở miền Nam hứa hẹn được tham quan nhiều nhất 2024
3. Thánh đường Hồi giáo An Giang Mas Jid Khay Ri Yah
Thánh đường Hồi giáo An Giang Mas Jid Khay Ri Yah ở xã Nhơn Hội, huyện An Phú là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của cộng đồng người Chăm theo đạo Hồi (hay Chăm Islam) sống tại địa phương. Đây cũng là một trong những điểm tham quan của du khách khi tới Búng Bình Thiên rộng 200 ha (Búng Bình Thiên – Một trong những hồ nước ngọt lớn nhất miền Tây Nam Bộ). Búng Bình Thiên và thánh đường Hồi giáo cách thành phố Châu Đốc khoảng 30 km về phía Bắc, giáp biên giới Cam-pu-chia.
Cùng là kiến trúc Hồi giáo với thiết kế mái vòm cùng biểu tượng trăng lưỡi liềm và ngôi sao năm cánh. Nội thất đơn giản gần như trống trơn, không trang trí nhiều để các tín đồ tập trung vào cầu nguyện. Trong thánh đường chỉ có thảm thay vì ghế ngồi bởi tư thế khi hành lễ là đứng, quỳ và phủ phục. Bức tranh duy nhất treo trên tường là nhà thờ Kaaba ở thánh địa Mecca, Arab Saudi, nơi được cho là địa điểm đấng tiên tri Mohammed ra đời.
Tuy nhiên, một điểm khác biệt của Thánh đường Mas Jid Khay Ri Yah là màu sắc của tổng thể nơi đây là trắng xám pha với màu xanh biển nhạt, quan cảnh trong Thánh đường tối giản với sân lót bê tông và không có các bia mộ như những Thánh đường ở Tân Châu An Giang.
>> Xem thêm: Các hồ ở An Giang thực tế có đẹp như ảnh trên mạng
4. Thánh đường Hồi giáo Jamil Mukminin
Thánh đường Hồi giáo Jamil Mukminin, nằm tại kênh Chà Và, xã Vĩnh Hanh, huyện Châu Thành, tỉnh An Giang, là một sự đặc biệt trong các ngôi thánh đường Hồi giáo tại An Giang. Vì thánh có màu sắc trắng và đen; thánh đường duy nhất ở An Giang có màu sắc này. Màu trắng tượng trưng cho vẻ đẹp hòa bình, sự tinh tế, màu đen tượng trưng cho lòng khiêm tốn. Toàn cảnh bên trong gồm khu thánh đường (bên phải) khu nhà dạy học (bên trái).
Khu vực thánh đường Hồi giáo Jamil Mukminin là khu làng sinh sống của người Chăm ở Vĩnh Hanh đã có từ lâu đời, người dân quanh đây gọi là người Chà Và, xóm Chà Và, xóm Chà… đến định cư nơi đây họ làm lúa, kéo lưới và chăn nuôi, xây dựng thánh đường để làm lễ, xây lớp để dạy tiếng Chăm truyền thống. Thánh đường chính được trùng tu mới lại vào ngày 22/02/2020, đến nay vẫn còn một số công trình chưa hoàn thiện. Ở thánh đường Hồi giáo Jamil Mukminin không gian rộng thoáng hơn với không gian phía sau là cánh đồng lúa, mặt trước là dòng sông nối tiếp cánh đồng rộng lớn.
>> Xem thêm: Hướng dẫn đi chùa Tà Pạ – chùa Khmer nổi tiếng ở Tri Tôn
Những lưu ý khi tham quan tại các Thánh đường Hồi giáo An Giang
Thánh đường là nơi tôn nghiêm nhất của đạo Hồi, đó vậy bạn cần biết và hết sức lưu ý các vấn đề này khi tham quan Thánh đường Hồi giáo của người Chăm An Giang:
- Bạn phải mặc quần áo kín đáo, lịch sự như quần dài, áo dài. Tuyệt đối không mặc quần ngắn, ôm sát hoặc đồ xuyên thấu.
- Không mang dép lên khu vực bậc thang, khu thánh đường mà hoàn toàn để dép bên sân dưới.
- Thánh đường đạo Hồi không phải là địa điểm tham quan du lịch, do đó bạn tuyệt đối không tự ý vào thánh đường nếu chưa có sự cho phép, nếu muốn vào thánh đường để tham quan chụp ảnh bạn nên hỏi ý kiến của người bảo vệ.
- Thời điểm thánh đường đang tập trung cầu nguyện thì bạn không được phép vào để tránh làm phiền. Vậy nên buổi trưa là hợp nhất để tham quan, chụp ảnh vì buổi sáng và buổi chiều hầu như là các giờ lễ.
- Khuôn viên bên ngoài của thánh đường một mặt sẽ hướng ra khu bia đá thờ tự người mất chúng ta cũng nên hạn chế việc chụp ảnh tại nơi đó.
Trên đây là một số thông tin về những thánh đường Hồi giáo An Giang đẹp và ấn tượng nhất.
An Giang là mảnh đất gây được ấn tượng với mình bởi nơi này sở hữu đa dạng văn hóa, thiên nhiên đặc sắc và ẩm thực phong phú. Mình có một serie Thất Sơn Huyền Bí kể về những chuyến đi của mình tại vùng đất Thất sơn An Giang, nếu yêu thích các bạn có thể truy cập để xem nhiều hơn tại đây nhé!
