English
Là một trong Công viên Địa chất Toàn cầu ở Việt Nam được UNESCO công nhận vào 7/2020, Công viên Địa chất Đăk Nông sở hữu nhiều giá trị cao trong các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, văn hóa, du lịch,… Không những thế, nơi đây còn chứa đựng vẻ đẹp bí ẩn, hoang vu đang chờ bạn đến khám phá đấy. Cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây nhé!
>>> Khám phá 5 dòng thác đẹp ở Đăk Nông vô cùng hoang sơ, kì vĩ
Công viên địa chất Đăk Nông – nét độc đáo giữa đại ngàn Tây Nguyên
Nằm phía Tây Nam của vùng đất Tây Nguyên hoang sơ, bí ẩn, Công viên Địa chất Đăk Nông được đánh giá là vùng đất có nhiều tiềm năng và chứa đựng nhiều vẻ đẹp của tạo hóa ban tặng. Với tổng diện tích là 4760 km2, Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Đăk Nông trải dài trên 6 huyện: Krông Nô, Cư Jut, Đăk Mil, Đăk Song, Đăk Glong và thành phố Gia Nghĩa.
Công viên Địa chất Đăk Nông chứa đựng nhiều giá trị tiêu biểu trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Cùng tìm hiểu xem khu vực này có những yếu tố đặc sắc nào để được UNESCO công nhận và được xem là một trong những điểm đến hàng đầu khi đến với Đăk Nông nhé!
Giá trị di sản địa chất của Công viên Địa chất Đăk Nông
Có thể nói, kho báu đầu tiên và nổi bật nhất trong vùng đất này chính là cất giữ những di sản địa chất có giá khoa học và thẩm mỹ mang tầm quốc tế và khu vực.
Công viên địa chất Đăk Nông có đặc điểm nổi bật với hệ thống hang động núi lửa vô cùng độc đáo, đồ sộ. Trong đó nhiều hang động núi lửa đạt những kỉ lục trong khu vực và quốc tế về độ dài và quy mô. Công viên địa chất Đăk Nông được đánh giá cao với 9 kiểu di sản địa chất có giá trị từ cấp độ địa phương cho đến cấp độ quốc tế và phong phú về kiểu loại, niên đại, …
Tiêu biểu trong số đó là các miệng núi lửa, hiện có 5 miệng núi lửa được phát hiện trong Công viên Địa chất Đăk Nông, đó là:
- Núi lửa Nâm Dơng tại xã Nam Dong, huyện Cư Jut
- Núi lửa Băng Mo tại thị trấn Eatling, huyện Chư Jut
- Núi lửa Nâm Kar tại xã Quảng Phú, huyện Krông Nô
- Núi lửa Nâm Blang tại xã Buôn Choah, huyện Krông Nô
- Núi lửa Nâm Gle tại xã Thuận An, huyện Đăk Mil
>>> Xem ngay: Top 5 miệng núi lửa ở Tây Nguyên mang vẻ đẹp kỳ vĩ
Tiêu biểu nhất trong 5 miệng núi lửa là hoạt động của miệng núi lửa Nâm Blang (núi lửa Chư Bluk) đã tạo nên hệ thống hang động núi lửa Krông Nô. Trong số đó, có nhiều hang động núi lửa đẹp, độc đáo, có thứ hạng cao trong trong tiêu chí đánh giá của các tổ chức trong và ngoài nước.
Đặc biệt hơn đây cũng là nơi mà các nhà khảo cổ phát hiện được dấu vết của người tiền sử sinh sống trong hang động núi lửa. Đây là một sự kiện vô cùng hiếm gặp, đem lại giá trị rất lớn trong nghiên cứu văn hóa, khoa học và giáo dục.
Tại Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Đăk Nông có tuổi địa chất khá trẻ, khoảng 200 triệu năm. Trong khu vực này đã trải qua rất nhiều quá trình hoạt động địa chất vô cùng phức tạp. Công viên Địa chất Đăk Nông hình thành 9 trong tổng số 10 kiểu di sản địa chất theo phân loại của tổ chức UNESCO.
Với những cảnh quan đặc sắc trong khu vực: núi lửa kì vĩ, hang động dung nham bí ẩn, thác nước hùng vĩ,… tất cả góp phần tạo nên cho Công viên Địa chất Đăk Nông nên một bức tranh di sản địa chất đa dạng và gây sức hút cho du khách.
Di sản địa mạo của Công viên Địa chất Đăk Nông
Theo nghiên cứu, trong Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đăk Nông có 65 điểm di sản địa mạo được phát hiện và thống kê. Một số di sản địa mạo nổi bật ở nơi đây được đánh giá cao về tiềm năng như: các miệng núi lửa, thác nước, hệ thống hang động núi lửa,…
Núi lửa
Hệ thống 5 núi lửa trong khu vực Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Đăk Nông (Nâm Dơng, Băng Mo, Nâm Blang, Nâm Kar và Nâm Gle) hoạt động theo 2 kiểu phun trào, phun nổ hoặc đồng thời cả phun trào và phun nổ, hoặc phun trào khe nứt.
Hang động
Cho đến nay, theo xác định của các nhà nghiên cứu, các hang động núi lửa trong Công viên Địa chất Đăk Nông chỉ liên quan đến núi lửa Nâm Blang tại huyện Krông Nô. Với tổng chiều dài gần 10.000 m, hệ thống gần 50 hang động của khu vực này mang đến nhiều giá trị cao về di sản địa mạo.
Nổi bật trong hệ thống hang động núi lửa của Công viên địa chất Đăk Nông là các hang động mang những nét đặc trưng tiêu biểu dưới đây:
- Hang núi lửa C3: hang động dung nham đứng thứ hai về độ dài ở Đông Nam Á (độ dài 594.4m)
- Hang động núi lửa C6-1: nơi phát hiện nhiều dấu tích người tiền sử
- Hang động núi lửa C7: hang dài nhất trong quần thể cũng là hang động núi lửa dài nhất Đông Nam Á với độ dài 1266m (số liệu được cập nhật sau Hội nghị quốc tế về hang động núi lửa lần thứ 20 (ISV20) được tổ chức tại Đăk Nông)
- Hang núi lửa C8: hang có ánh nắng chiếu vào tạo nên cảnh quan đặc sắc
- Hang núi lửa C9: hang cao nhất trong quần thể hang động núi lửa Chư Bluk.
- Hang động núi lửa P8: hang sâu nhất trong hệ thống các hang núi lửa ở Đăk Nông
Đa dạng sinh học
Với điều kiện tự nhiên, khí hậu ưu đãi, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đăk Nông có sự đa dạng trong hệ sinh học. Với những khu vực như Vườn Quốc gia Tà Đùng và Khu Bảo tồn Thiên nhiên Nâm Nung, Rừng đặc dụng cảnh quan Đ’ray Sáp và một góc của Vườn Quốc gia Yok Đôn được đánh giá cao với hệ động thực vật quý hiếm, đa dạng nhiều chúng loài khác nhau.
Sự đang dạng sinh học tại Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đăk Nông không chỉ đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái của khu vực nói riêng, Đăk Nông nói chung mà còn tạo nên nhiều nét đặc sắc trong cảnh quan thiên nhiên và giá trị trong nghiên cứu khoa học, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương và phục vụ đời sống của con người trong nhiều mặt.
Di sản văn hóa
Có thể nói, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đăk Nông là vùng đất có nền văn hóa đa dạng, phong phú với nhiều nét đẹp nổi bật. Dân số trong khu vực này xấp xỉ 700. 000 người (2018) với 40 dân tộc cùng nhau sinh sống đã tạo nên sự hòa nhập trong văn hóa truyền thống vô cùng đặc biệt. Tuy nhiên “hòa nhập những không hòa tan”, mỗi dân tộc ở đây vẫn giữa được nét đặc trưng riêng của mình. 40 dân tộc với 40 vẻ đẹp khác nhau đã tạo nên bức tranh đa màu sắc của một vùng văn hóa đa dạng, đặc sắc.
Nói đến vẻ đẹp văn hóa của khu vực này, chúng ta không thể bỏ lỡ các nét độc đáo trong đời sống văn hóa vô cùng nổi bật được thể hiện qua phong tục, tập quán, các luật tục, nghi lễ, các lễ hội truyền thống có sự tham gia của cộng đồng,… Những giá trị tiêu biểu trong văn hóa ở Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Đăk Nông có thể kể đến như:
- Không gian văn hóa cồng chiêng (Gong Cutural Space)
- Sử Thi M’Nông (OT M’Drông)
- Đàn đá (Lithophone)
- Lễ hội
Di tích lịch sử ở Công viên địa chất Đăk Nông
Ngoài các giá trị về nghiên cứu khoa học địa chất, địa mạo hay yếu tố văn hóa thì Công viên Địa chất Đăk Nông còn có mạng lưới di tích lịch sử rất phong phú, đa dạng và trải dài trên nhiều khu vực của nơi này. Theo nghiên cứu, cho đến nay, tại Công viên, có 7 di lích lịch sử nổi bật. Trong đó có 6 trên 7 di tích được xếp hạng Quốc gia đặc biệt, cấp quốc gia và cấp tỉnh.
Đặc biệt là 5 di tích đã phục dựng, tôn tạo để phục vụ khách du lịch góp phần tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ hôm nay và mai sau như: di tích cấp quốc gia đặc biệt Đường Trường Sơn – Đường Hồ Chí Minh, Nhà ngục Đăk Mil, Căn cứ kháng chiến B4 – liên tỉnh IV, Đồi 722 – Đăk Săk, địa điểm Lưu niệm N’trang Gưh.
Đa số những nơi này được hình thành và tồn tại trước thời kì kháng chiến chống Pháp nên có ý nghĩa to lớn thể hiện lòng đoàn kết của nhân dân trong quá trình xây dựng và bảo vệ quê hương đất nước trước những thế lực ngoại xâm.
>>> Công viên địa chất toàn cầu Unesco Đăk Nông còn nổi bật khi xây dựng được 3 tuyến du lịch với 3 chủ đề khác nhau tạo nên nét đặc trưng và tiềm năng phát triển du lịch cho khu vực, cùng tìm hiểu 3 tuyến du lịch Đăk Nông tại đây.
Các bạn truy cập Facebook và YouTube để tìm hiểu thêm nhiều chuyến khám phá đầy thú vị trên mọi miền đất nước cùng Tiêu Dao Tử nhé!
